Medycyna Chińska to nauka!

Światowa Organizacja Zdrowia WHO uznała Tradycyjna Medycynę Chińską (TCM) za naukę, którą wpisano do najnowszego katalogu chorób i terapii WHO ICD-11. Dzisiaj przybliżymy czym jest medycyna chińska i jej kluczowe filary, do których należą dietetyka, ziołolecznictwo i akupunktura.

Historia i założenia TCM

Medycyna chińska to filozofia życia w równowadze, która postrzega człowieka holistycznie. Ma ona około 4000 lat i doczekała się wielu opracowań naukowych. Podstawowym warunkiem zdrowia, jest niezakłócony przepływ życiowej energii qi (czytaj: czi) przez całe nasze ciało. Chińscy lekarze wychodzą z założenia, że udoskonalając przepływ energii qi zwiększa się odporność organizmu, poprawia witalność i wydłuża życie. Medycyna Chińska głosi, że przyczyną wszystkich chorób i złego samopoczucia jest zaburzenie właśnie tej równowagi energetycznej. A dla pełnego procesu zdrowienia ważne jest także przywrócenie harmonii ciała i umysłu. Przywiązuje ona ogromną rolę do profilaktyki zdrowia i uczy jak mamy żyć, aby nie chorować.

Ciekawostką jest, iż w starożytnych Chinach usługi lekarza były opłacane wyłącznie wtedy kiedy rodzina była zdrowa, a jeżeli jakiś jej członek zaczynał chorować, to lekarz już musiał leczyć bez wynagrodzenia.

Diagnoza i Strategia leczenia w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej

Tradycyjna Medycyna Chińska kładzie bardzo duży nacisk na wywiad z pacjentem, który jest kluczowy dla prawidłowego postawienia diagnozy, ustalenia przyczyny choroby i wprowadzenia terapii. Obejmuje on pytania m.in. z zakresu:

  • jakości snu,
  • sposobu odżywiania,
  • dolegliwości trawiennych i wyglądu stolca,
  • różnego rodzaju bólów,
  • sposobu reakcji na stres,
  • termiki naszego ciała,
  • a dodatkowo u kobiet o przebieg miesiączki, ciąży i porodu oraz menopauzy.

Wywiad zawiera także zapytania o przyjmowane na stałe leki oraz o wszystkie symptomy złego samopoczucia, nawet na pierwszy rzut oka mało istotne. W celu uzupełnienia wywiadu z pacjentem, sprawdzany jest także obraz języka oraz puls. Wygląd i struktura języka, stan nalotu i jego kolor to ważne, diagnostyczne informacje. W zakresie pulsu, to jest jego kilkadziesiąt rodzajów, których jakość także świadczy o kondycji organizmu głównych jego problemach.

Strategia leczenia wg Medycyny Chińskiej zakłada wprowadzenie zmian w sposobie i jakości odżywiania. Jeżeli jest to niewystarczające to wówczas włączane są zioła. A jeżeli efekt nadal nie jest satysfakcjonujący, wówczas jest wprowadzania akupunktura. Z uwagi na fakt, iż współczesny tryb życia wymaga uzyskania szybkich efektów i na mamy czasu chorować, zazwyczaj łączy się te terapie.

Czym jest Tradycyjna Medycyna Chińska

Dieta wg Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

Dietetyka wg TCM nie polega na liczeniu kalorii. Rekomendowane potrawy dostosowane są do konkretnych potrzeb pacjenta. Np. pacjent wychłodzony, któremu jest ciągle zimno, powinien przyjmować posiłki ciepłe z rozgrzewającymi przyprawami. Smaki, które stosujemy w kuchni (gorzki, słodki, kwaśny, ostry i słony) mają także ogromną rolę i powinny realizować konkretne funkcje terapeutyczne. Np. smak słodki ma właściwości nawilżające, a smak kwaśny ściągające.

Ponadto sposób przygotowywania potraw powinien odpowiadać porze dnia i roku a także wzmocnić poszczególne organy człowieka, które są w szczególnej potrzebie. Na przykład w naszej strefie klimatycznej:

  • surowe jedzenie (owoce, warzywa) powinniśmy jeść do pory obiadowej włącznie – a potem już tylko posiłki, które podlegają obróbce termicznej,
  • aby wzmocnić Nerki, powinniśmy jeść produkty o ciemnym i czarnym kolorze, np. czarną fasolę,
  • dla wzmocnienia Wątroby z kolei, polecane są kolory zielone i kwaśne np. ogórki kiszone.

Istotny jest także czas, który poświęcamy na jedzenie posiłków, aby były jak najdłużej przeżuwane w jamie ustnej dla lepszego ich strawienia.

Zioła w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej

Zioła chińskie wzbudzają wiele pytań, więc przybliżymy ich zagadnienia dzieląc je na kulinarne oraz w formie tabletek. Zioła kulinarne tak naprawdę już znamy i stosujemy, np. cynamon, kora cynamonowca, goździki czy też imbir. Do tej palety możemy dodać np. traganek, który wzmacnia odporność czy czarny sezam, który wzmacnia nerki i działa przeciwko siwieniu włosów, a o których już pisaliśmy w poprzednich numerach. W zakresie chińskich tabletek ziołowych ważne, aby były one standaryzowane i pochodziły z pewnego źródła. W Polsce już są profesjonalne firmy konfekcjonujące te zioła lub je importujące. Warto dodać, iż nasze polskie i zachodnie zioła dostępne w zielarniach w dużej mierze mogą zastąpić zioła chińskie. Także mamy bardzo bogaty wybór, z którego powinniśmy korzystać!

Akupunktura w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej

Akupunktura jest już wcześniej uznaną na Zachodzie metodą leczenia uzupełniającą medycynę konwencjonalną czyli, w dużym skrócie, wbijanie cieniutkich igieł w punkty akupunkturowe na naszym ciele. Punkty te znajdują się na specjalnych kanałach zwanych meridianami, którymi przebiega energia qi.

Techniki w zakresie akupunktury są różne, a generalnie ujmując ma ona na celu, tak jak dieta czy zioła, pobudzenie naszego ciała do procesu zdrowienia – czyli przywrócenia swobodnego przepływu energii qi. W przypadku dzieci czy dorosłych, którzy mają obawy przed igłą, stosuje się metodę zwaną akupresurą, która polega na zwykłym uciskaniu punktów akupunkturowych.

Nie ulega wątpliwości, że współpraca lekarzy i terapeutów Tradycyjnej Medycyny Chińskiej oraz medycyny zachodniej, akademickiej przyniosłaby same pozytywne efekty. Pytanie brzmi „jeśli Medycyna Chińska czekała wiele lat na autoryzację WHO powstałe w 1948r., to ile będzie czekała na wprowadzenie jej zasad do polskich przychodni”? Warto dodać, iż w Chinach jest wybór w zakresie metody leczenia, a lekarze Medycyny Chińskiej mają także prawo do wypisywania recept na leki konwencjonalne.

Co my możemy dla Ciebie zrobić

  • sprawdzić kondycję organizmu (na podstawie pulsu, obrazu języka i pomiaru na punktach akupunkturowych),
  • opracować indywidualne zalecenia dietetyczne zgodne z wymogami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej,
  • polecić mieszanki ziołowe, także z ziół chińskich.

Do kolejnego wpisu.